TẬP THƠ CÂY ÁNH SÁNG - NGUYỄN QUANG THIỀU (HÀ NỘI ) 50-58

nhật ký ghi dưới gốc cây gần quảng trường

Có một bài thơ tôi viết

Trong bóng tối

Của thành phố này

Đấy không phải là đêm

Tôi vẫn nhìn thấy những đám mây nặng

Bò trên những mái nhà thành phố

Và vẫn nhìn thấy

Một người đàn bà

Tắm trong một toilet không có rèm che

Kỳ cọ như tuốt hết da thịt mình

Và vẫn nhìn thấy

Cuộc làm tình ban ngày

Của những kẻ thất nghiệp

Trong chính công sở của họ

Và vẫn nhìn thấy

Nơi ngã tư một chiếc xe tải

Cán nát một cô gái

Nhưng bó hoa cô cầm trên tay

Vẫn nở nốt bông cuối cùng

Và vẫn nhìn thấy

Linh hồn những người đã chết

Xếp hàng trước cổng trụ sở Tòa án thành phố

Và vẫn nhìn thấy phía khuất con đường

Một người đàn bà băng qua

Với một cái bụng lớn

Chứa một đứa trẻ không rõ mặt

Và vẫn nghe rõ

Một tiếng nổ

Và nhìn thấy viên đạn

Chầm chậm khoan thủng một cái đầu

Bên cạnh

10h13’

Không có lý do gì cho sự ra đời của một bài thơ

Nhưng bài thơ đã bắt đầu viết

Bằng chữ đầu của một cái tên

Thường tuyệt vọng khi đi qua nơi này

Một ô cửa rụt rè mở

Và một tiếng rạn vỡ đâu đấy

Trên da thịt không ướp lạnh của H

H ngủ muộn. 10h13 phút chưa dậy.

Những sự sống trôi qua chiếc giường.

Những cái chết trôi qua chiếc giường.

Và H nhìn thấy trong giấc ngủ

Một tấm thân đàn ông nóng rừng rực

Trôi qua chiếc giường và dừng lại

ở một khoảng trên đầu

lúc 10h13 một người đàn bà khác

khỏa thân trong một chiếc giường

đặt ở giữa thành phố

bên một cái chết mặc trang phục Đại lễ

đố ai tìm thấy tôi ở đây

Chiếc xe màu xanh sau mưa

Đến trước ngày tôi sinh

Cậu bé chạy trong ban mai

Xuyên qua dòng thác ánh sáng

Kiêu hãnh và đẹp hơn sự nẩy mầm

Chưa đến giờ bị phủ ngập bóng tối

Chiếc xe, đóa hoa biếc

Cậu bé không nhận ra

Những bông Cát đằng trôi trong buổi trưa

Theo một hơi thở dịu dàng nhất thế gian

Và đôi mắt đẹp hơn hồ nước trên núi cao

Sao không lại gần nữa.

Gần nữa. Và gần nữa

Vừa chạy tìm chỗ nấp

Vừa cố ý nói : “ đố ai tìm thấy tôi ở đây”

Cô bé Hạnh Nguyên mỉm cười

Ngắm người đàn bà và người đàn ông

Sẽ sinh ra cô

Đang chạy trốn

Vừa chạy vừa ngoái lại nói :

“đố ai tìm thấy tôi ở đây”

một ghi chép tháng Sáu

Vuông vải trắng khổng lồ trùm kín chúng ta

Ai đó tìm cách xé rách

Những con ong hợp kim sục vòi

Tìm kiếm chút mật

Trong những thân thể hoảng loạn

Chúng ta đang thuộc về một ngày cuối tháng 6

Một đám mây bay ở rất xa

Cất tiếng gọi

Chúng ta biết làm gì lúc này

Cuộc ái ân không thể kéo dài

Cuốn sách đã đọc hết

Đặt giữa chúng ta một chiếc bàn không có mặt bàn

Một đám mây bay ở rất xa

Cất tiếng gọi

Nhưng chỉ có một người trả lời

Với cái miệng giàn dụa

Thức ăn của bữa trưa

công việc của tháng Mười Một

Cuối cùng ngươi cũng phải cất giọng, hỡi những lừa, lạc đà, những ngựa của con đường vô định

Những sư tử, những báo gấm, những hổ của rừng mang dáng vẻ kỳ vĩ đang mục ruỗng từ bên trong

Những dê, những chim ưng, những ong của mùa đông khan hiếm phấn hoa

Những chim non của tổ chim xác xơ vì gió, những bướm của những cái kén thẫm tối

Những cá của nước xiết, những côn trùng của lá mục

Và những chúng ta của ngôn từ chết mai táng trong thân xác chuyển động

Không thể nào còn nghe thấy lời của tháng Mười vừa mới lướt trên những cái lưỡi ướt và nóng

Tháng Mười Một mạnh hơn tất cả bởi sự trần trụi hơn cả những bộ xương bò nấu phở

Chưa có chút dấu vết gì của tháng Mười Hai. Đừng lục tìm trong cổ thư

Lưỡi dao sự thật của tháng Mười Một rạch một đường dọc những cái lưỡi phản bội

lại những ngôn từ nổ ra từ đó với một cái bóng hoang tưởng rướn chạy

Kìa những cái cây lộng lẫy và kiêu hãnh trong gió gào rít giữa đêm

Và một kẻ đang gắng sức tìm lối đến Thiên đường nhưng lại không ngước được mắt lên

Bởi gã bị đôi giày mới mua ở cửa hiệu bán đồ Trung Quốc xoá mất đôi mắt

Và sự nhầm lẫn tồi tệ khi đưa tay lần tìm tháng Mười Hai theo thứ tự của số đếm

Từ thế gian tội lỗi và lú lẫn đến Thiên đường không phải là những bậc cầu thang ốp bằng loại đá Tây Ban Nha gã lựa chọn

Gã không phải là một kẻ điên. Gã làm âm bản của chúng ta. Một lần nữa

Chúng ta lại không nhận ra một sự thật là không có cái gì gọi là tháng Mười Hai lúc này

Và những công việc của tháng Mười Một vẫn tiếp tục cho đến khi bắt đầu một lối rẽ

bài ca trước phần mộ Diễm Châu

Người không bao giờ lạc trong Paris sầm uất, nhưng đã đi nhầm

Trong một khu phố nhỏ ở Hà Nội

Dừng lại như một kẻ vừa thức dậy sau một cái chết ngắn không rõ lý do

Và đi tiếp với đôi môi chuyển động khó nhọc. Một cây cổ thụ nhận ra.

Ông già của những ký ức màu Cúc Quỳ. Cậu bé của những ý tưởng vô tận.

Lá thư cuối cùng phong bì màu vàng nhạt gửi đến một thị trấn hỏi thăm một con ruột nhút nhát.

Chạy băng qua khoảng đèn bị bỏ quên trong đêm xa xôi. Chợt dừng lại.

Vọng đến một tiếng rên. Đi bộ đến đoạn đường luôn nhầm lẫn.

Diễm Châu. Trong khoảng sáng mù những ngọn đèn đường cố hương. Diễm Châu.

Trong những dãy ghế một thánh đường cũ luôn bị đe doạ bởi gã đàn ông trà trộn trong đám con chiên. Diễm Châu.

Một thi sĩ. Diễm Châu. Diễm Châu. Âm tiết mãi mãi mới lạ.

Nở ra như một bông Bạch Đơn trong khu vườn cất giấu di sản những tiếng khóc thầm.

Chợt ngủ quên trong thế giới những câu thơ. Máu, nước mắt, những cơn ho, sự khó thở và những vẻ đẹp.

Diễm Châu, mãi là cặp từ không dễ dàng phát âm trong đầu lưỡi của những kẻ độc tài.

Và trong giấc ngủ vĩnh viễn ấy dựng lên một tấm bảng đen. Một thế gian.

Một bàn tay run rẩy chầm chậm viết cặp từ ấy và không bao giờ xoá.

Thị xã Hà Đông, đêm 2 tháng 1 năm 2007

những con mồi

Đêm qua những con cá bơi quanh chiếc giường

Ngửi chúng ta rồi bỏ đi

Và bực dọc nói:

Chúng ta không bao giờ ăn những con  mồi  chết

Chúng ta có chết không ?

Một người thức giấc hỏi.

Nhưng chẳng có câu trả lời nào.

Ngoài bóng một bác sỹ tâm thần ghi bệnh án

In trên bức tường phía đông

Trên đầu chúng ta những con cá

Bơi lùi về qúa khứ

Chúng muốn xem lại hồ sơ những chiếc lưỡi câu

Nhưng chỉ còn lại một nhà kho mục nát

Trong đó một chiếc đồng hồ

Chạy từ lúc chúng ta chưa biết đền thời gian

Giữa bất tận những con mồi

Bầy cá nhắm mắt

Chỉ mở ra khi nghe lệnh

Nhưng một con không chịu nhắm mắt

Trong suốt cuộc săn tìm

Rời bỏ bầy quay lại

Và nói với một con mồi :

Ngươi đã hết thời gian chết

0h7’

Chạy kiệt sức không ra khỏi cơn đau đầu

Tôi mơ trở về khu vườn ở Dedham tôi mơ chìm trong cỏ

những con bướm tháng Tư bay rợp mặt

Luôn luôn một hơi thở gấp phía sau

Nhưng không bao giờ lên tiếng

Đúng giờ phút này áp chặt vào ô kính một tấm thân trần truồng

Như ai đó dán một tờ giấy trang trí

Một tấm rèm bằng da người

Một ngôi sao phía xa

mặt chiếc nhẫn của H

Không. Đốm lửa đầu điếu thuốc

Tôi đang hút in trên kính.

Nhận ra không phải cơn đau đầu

Ai đó đặt một cái đầu nặng hơn

Vào trong đầu tôi

Và một cái đầu khác nặng hơn nữa

Vào trong cái đầu vừa đặt

lịch sử một tấm thảm Thổ Nhĩ Kỳ

Người hướng dẫn: Được dệt thủ công bởi một người đàn bà mù Thổ Nhĩ Kỳ

Người mua: Mua lại từ một ông già da đen Cuba ở Havana năm 1986

Chủ nhân: Quà tặng của con trai tôi. Được treo trên bức tường này 21 năm.

Lúc gần sáng tiếng những cành khô gãy

Những con nai cái mùa động đực

Chủ nhân bức thảm 87 tuổi tỉnh giấc uống trà nguội

Những con nai đực ngùn ngụt

Ngôi nhà như không bao giờ mở cửa

Một bà già đi tiểu lần thứ 5, nói:

“Mẹ đau lắm”

21 năm tấm thảm không thay đổi chỗ treo

Người đàn ông 50 tuổi thường trở về và đứng

Trong ngôi nhà nửa bóng tối

Tràn ngập tấm thảm tiếng hô hoán

Và phía sau tấm thảm

Một lưỡi dao lạnh lùng đợi

Và một cái chảo sùng sục sôi

Người hướng dẫn: Những ngón tay người đàn bà mù Thổ Nhĩ Kỳ giờ bị liệt

Người mua: Ông già da đen Cuba đã tự vẫn

Chủ nhân: Tôi chỉ nhớ gương mặt con trai tôi khi nó mở bức thảm ra

Có một người lúc nào cũng rét

Đứng nhìn tấm thảm

Hai bàn chân bị đông cứng trong vũng máu

Ở chân tường

Người hướng dẫn: (đã bỏ nghề)

Người mua: Hình như không phải tấm thảm tôi đã mua

Chủ nhân: Tôi nhìn thấy những người thân đã chết chạy nấp sau những gốc cây trong tấm thảm

Bây giờ là năm thứ 22.