Truyện Ngắn : TRÁI TIM RẮN - NGUYỄN QUANG THIỀU

Trái tim rắn

Vào những chiều biển động. Tôi đi ra cửa biển. Ông già làm nghề câu rắn biển đón tôi vào chiếc nhà thuyền của ông. Ông chọn con rắn biển lớn nhất trong lồng và cắt tiết, pha rượu. Tôi và ông ngồi uống rượu. Trong khi đó, cô con nuôi tên là Biển của ông lột da rắn, nấu một nồi cháo cho chúng tôi.

Lần nào cũng vậy, Biển gỡ quả tim rắn bỏ vào chiếc đĩa và đặt trước mặt chúng tôi. Trong lòng đĩa, quả tim rắn nhỏ như một hạt lạc lép đập nhoi nhói.

Bên ngoài sóng biển réo ầm ầm. Trong những chiều như thế, ông già và tôi ngồi lặng lẽ uống rượu. Trong ánh sáng của chiếc đèn chai, quả tim rắn vẫn nhoi nhóp đập. Nó đập như không bao giờ ngừng. Và tôi cũng chưa bao giờ thấy nó ngừng đập. Vì thường đến cuối cuộc rượu, ông già rót một chén rượu nhỏ và bỏ quả tim vào đó và đưa cho tôi uống.

 Tôi đã uống rất nhiều quả tim rắn vào bụng, nhưng lần nào cũng vậy khi uống xong tôi lại thấy hoang mang vô cùng. Những con rắn bơi trong mù khơi. Những quả tim bé bỏng đập trong đĩa. Và tiếng rền rĩ  bất tận của biển cả.

- Ông đã nhặt con Biển trong một hốc cát trên bờ biển. Một người đàn bà nào đó đã bỏ con mình vào đấy. Khi ông nhìn thấy nó, người nó đã tím và lạnh như một con sứa. Nhưng tim nó vẫn đập. Cát biển đã cứu nó. Thế mà đã mười chín năm rồi, nhanh thật.

Lần nào uống rượu, ông cũng kể cho tôi nghe câu chuyện ấy. Câu chuyện quen thuộc, rền rĩ và bí ẩn như tiếng biển.

- Nó là con của biển mà. Nếu không có nó, chắc ông đã chết vì cô đơn lâu rồi.

Có lẽ cả buổi uống rượu, ông chỉ nói với tôi từng ấy câu.

Còn Biển hầu như không nói một câu gì. Hay cô là con của biển thật. Và tiếng cô là tiếng sóng ở ngoài kia.

Những chiều biển động, hoa cỏ mặt trời chạy từng đàn trên cát. Biển hay đi dọc mép sóng.

- Biển - Tôi gọi - cho tôi đi với.

Biển quay lại nhìn tôi và gật đầu. Tôi đi theo cô. Chúng tôi đi im lặng. Gió thổi mạnh, kéo căng mái tóc dày và dài của Biển. Từng đám hoa cỏ mặt trời chạy qua chúng tôi và lăn mất hút trên những dải cát dài.

Chúng tôi đi dọc mép sóng cho tới khi trời đổi màu chuyển vào tối. Biển quay lại thuyền và chuẩn bị bữa tối.

Mỗi năm tôi về công tác ở miền biển này chừng một hai tháng. Buổi chiều tôi hay một mình ra bãi biển. Và tôi quen ông già. Những ngày đầu tôi không để ý đến Biển. Nhưng rồi tôi dần dần nhận ra cô có một vẻ đẹp lạ lùng. Vẻ đẹp của Biển chính từ sự im lặng đến bất tận của cô.

Những lúc uống rượu với ông già, tôi thường nói rất nhiều về những kỷ niệm tời thơ ấu của tôi. Biển ngồi lặng lẽ ở mui thuyền nghe. Nhưng chẳng bao giờ cô gợi hỏi tôi một điều gì.

Sáng sáng ông già đi khơi, Biển ở nhà mang cua, cá và chủ yếu là rắn biển vào chợ thị xã bán. Buổi chiều cô ra bến đón thuyền rồi phân loại hải sản, đến khuya cô trở về nhà. Ông già rất ít khi ngủ ở nhà. Ông hầu như ăn ngủ trong chiếc nhà thuyền. Vào năm Biển mười ba tuổi, ông già kể cho Biển nghe ông đã nhặt được cô như thế nào. Cô nghe mà mặt không hề biến động. Cô cũng không hỏi ông thêm một câu nào. Nhưng sau lần đó, chiều nào cô cũng đi một mình dọc mép sóng. Những bông hoa cỏ mặt trời chạy từng đám theo cô. Mỗi lần như thế, cô lại mang về một bông hoa cỏ mặt trời mà cô nhặt được. Cô xâu những bông hoa cỏ mặt trời vào nhau và treo vào nóc mái nhà thuyền. Hình như đấy là loại hoa duy nhất có mặt trong cuộc đời của cô.

- Có bao giờ Biển hỏi mẹ cô là ai không, hở ông? Tôi hỏi.

Ông già lắc đầu.

- Nó không hỏi gì - Ông già nói - Ông cũng hỏi nó có cần ông dò hỏi xem mẹ nó là ai không, nhưng nó không chịu. Trước kia nó gọi ông bằng ông, xưng cháu. Khi nó biết được ông nhặt nó như thế nào thì nó cương quyết đổi cách xưng hô. Nó coi ông là người đẻ ra nó.

Những mẩu chuyện rời rạc như thế được kể trong những đêm uống rượu trong thuyền.

Cứ hết một đợt công tác tôi lại trở về Hà Nội. Tôi viết thư cho bố con ông già thường xuyên, nhưng chẳng bao giờ tôi nhận được thư của Biển. Khi gặp lại Biển. Tôi trách cô sao không viết thư cho tôi. Cô mỉm cười nói: “Em hiểu tất cả những gì anh viết trong thư rồi, có gì thắc mắc đâu mà em phải viết thư. Hơn nữa, rồi em lại gặp anh mà”.

Tối nào Biển cũng làm thịt một con rắn biển cho ông già uống rượu. Và lần nào cô cũng gỡ quả tim rắn bỏ vào lòng đĩa để trước mặt ông. Ông già có thói quen suốt mấy chục năm  là vừa uống rượu, vừa nhìn những quả tim rắn đập trong lòng đĩa. Và chỉ khi ông cảm thấy quả tim đập những nhịp cuối cùng thì ông mới nuốt quá tim rắn vào bụng.

Một lần, ông đã không nuốt quả tim rắn ấy. Ông uống rượu và ngủ gục. Biển không dám đánh thức ông. Cô chong đèn và ngồi nhìn quả tim rắn. Mệt quá, cô thiếp đi. Bỗng cô giật mình choàng dậy và cuống cuồng vặn to ngọn đèn để nhìn quả tim rắn. Trong lòng đĩa, quả tim rắn bé bỏng vẫn cứ đập đều đều. Từ lúc đó, cô không dám nghủ nữa. Cô sợ nếu cô chợp mắt, quả tim sẽ ngừng đập. Cuối cùng, vì quá hoảng sợ quả tim sẽ ngừng đập ngay trước mắt cô, cô đã nhắm mắt nuốt quả tim rắn. Sáng sau tỉnh dậy, cô sờ tay lên ngực mình. Và cô không sao biết được tiếng đập trong lồng ngực cô là tiếng đập của trái tim cô hay là quả tim của con rắn biển?

Một lần đi chợ thị xã. Cô gặp những ngư dân ngoài đảo vào chợ bán một số hải sản quý. Một người đàn bà đen đúa đã nhìn thấy cô. Cô cũng nhìn người đàn bà đen đúa và nhận thấy rất quen. Cô cố nhớ xem đã gặp người đàn bà kia ở đâu, nhưng cô không nhớ được.

Người đàn bà đã kéo cô ra góc chợ và hỏi:

“Cô tên là gì?”

Biển tỏ ra khó chịu

“Bà hỏi để làm gì?”

“Tôi xin lỗi cô, nhưng tôi muốn biết tên cô - người đàm bà đau khổ - cô ơi, tôi hỏi điều này, mong cô thứ lỗi cho tôi, có phải có không sống với bố mẹ đẻ của cô phải không?”.

“Sao? Biển thảng thốt - Sao bà hỏi tôi như vậy?”

Nói xong Biển vội vã bỏ đi. Người đàn bà bước theo:

“Cô cho tôi hỏi câu cuối cùng. Cô hãy hỏi người đang nuôi cô xem có phải lúc mới đẻ ra cô bị bỏ trong hốc cát ven biển không?”

Biển bàng hoàng nhìn người đàn bà. Rồi bỏ chạy. Cô vội vã về nhà lấy gương ra soi. Cô kinh hoàng nhận thấy gương mặt cô chính là mặt người đàn bà ngoài chợ. Cô chạy ra chợ để tìm người đàn bà. Nhưng người đàn bà đã cùng người ngư dân khác lên thuyền trở lại đảo.

Đêm đó, cô thảng thốt. Ông già nhận ra sự bất thường của cô.

“Con có chuyện gì phải không?” ông hỏi.

“Tại sao người ta lại vứt con mình đi, hở cha?”

Biển hỏi và khóc.

“Chắc phải có một lý do ghê gớm lắm - ông già trầm ngâm - hổ cũng không muốn bỏ con mình”.

“Nhưng người ta đã bỏ đứa con họ sinh ra”.

“Họ chỉ tạm thời sống xa đứa con thôi - ông già nói - Cha biết con đang hỏi về mẹ con”.

Biển oà khóc. Giọng ông già trầm trầm:

“Mẹ con không muốn vứt bỏ con. Mẹ con chỉ tạm phải xa con mà thôi. Rồi mẹ con sẽ đi tìm con. Nếu mẹ con không yêu con, mẹ con đã ném con xuống biển”.

Tôi vẫn chiều chiều ra thăm ông già và Biển. Và đến một hôm, tôi nhận ra tôi đã yêu Biển. Tôi cầm bàn tay bé nhỏ của cô. Bàn tay ấm nóng nhưng như bất động. Chúng tôi đứng bên nhau. Cát bay mù mịt quanh chúng tôi. Và trong gió cát mù trời tôi thấy tiếng trái tim cô đập rung trong những ngón tay mềm mại.

“Anh yêu em”. Tôi nói nhỏ trong tiếng sóng.

Biển im lặng. Cô quay mặt nhìn về phía biển khơi xa.

“Anh yêu em!”

Biển từ từ rút bàn tay cô khỏi bàn tay tôi. Biển bước đi. Tôi lặng lẽ bước sau cô. Những bông hoa cỏ mặt trời chạy từng đám qua chúng tôi.

Đêm ấy, trên đường từ thuyền về ngôi nhà nhỏ của ông già trong xóm chài. Biển nhìn tôi và nói:

“Em biết anh yêu em. Và em… Nhưng anh đừng nói nữa. Em mong anh đừng nói nữa”.

Hết đợt công tác năm ấy, tôi trở về Hà Nội. Công trình của chúng tôi đã hoàn tất và đi vào hoạt động. Đêm ấy, trong chiếc nhà thuyền, ông già đi ngủ sớm. Chỉ còn tôi và Biển thức. Trước mặt chúng tôi là cái đĩa nhỏ đựng quả tim rắn. Chúng tôi ngồi trước nhau như bất động. Và trái tim rắn bé bỏng cứ thế đập.

“Viết thư cho em nhé - Biển nói - Em đợi thư anh”.

Nửa năm sau đó tôi mới trở lại vùng biển ấy. Nhìn thấy tôi, ông già nói:

- Nó đã đi rồi.

- Đi đâu, ông? Tôi hỏi

­- Nó ra đảo.

- Để làm gì, hở ông?

- Nó đi tìm mẹ nó.

- Làm sao mà tìm được - Tôi băn khoăn.

- Nó sẽ tìm được. Ông hiểu nó.

Đêm đó, tôi lại ngồi uống rượu với ông già. Ông run rẩy gỡ quả tim rắn bé bỏng đặt vào lòng đĩa. Và trong tiếng sóng bất tận của biển cả, quả tim rắn đập kiên quyết và bền bỉ. Đó là đêm ông già uống rượu và không nói một câu nào.

Đêm khuya ông già đi ngủ. Ông nói:

- Cháu hãy thức đợi nó về. Nó sẽ về nay mai thôi. Đừng để quả tim chết trước mặt cháu.

Tôi ngồi trước quả tim. Và nỗi hoảng sợ lớn nhất trong tôi là quả tim sẽ ngừng đập trước mặt tôi. Suốt đêm tôi thiếp đi nhiều lần. Và mỗi lần thức giấc, tôi lại hoảng hốt nhìn xem quả tim có còn đập hay không. Quả tim vẫn đập. Nó đập bền bỉ và quyết liệt.

Khi bình minh dựng lên trên mặt biển thì Biển về. Tôi lặng người đi vì kinh hoàng và hạnh phúc. Tất cả xảy ra như một câu chuyện huyền thoại.

Biển chạy về phía tôi. Những bông hoa đỏ mặt trời cũng chạy theo Biển. Chúng tôi ôm nhau trên bãi biển buổi sớm.

- Em yêu anh - Biển thổn thức - Em đã tìm thấy mẹ của em. Và đến lúc này, em mới là của anh.

- Anh đợi em suốt đêm qua - Tôi nói - Và anh tin em sẽ về.

Nói xong tôi kéo Biển vào thuyền. Ông già vẫn đang ngủ. Và kỳ lạ thay, trong lòng chiếc đĩa nhỏ, quả tim nhỏ vẫn đập đều đều. Nó đập như không thể nào đứng lại. Nó đập như một cuộc chiến đấu lớn lao nhất. Và nếu nó không còn đập, tất cả đã khác rồi.

Biển cúi xuống bưng chiếc đĩa và đi ra mép sóng. Tôi cảm thấy người cô rung lên theo nhịp đập trái tim. Rồi cô từ từ cúi xuống thả chiếc đĩa vào mặt biển. Chiếc đĩa trôi trên sóng như một con thuyền nhỏ.

Và tôi thấy, sóng dội lên từng đợt theo nhịp đập trái tim.