MỘT MỐI TÌNH ĐẦY LỆ - PHƯƠNG TUẤN

 

MỘT MỐI TÌNH ĐẦY LỆ

 

                                                     Phương Tuấn  

 

                 EM VỀ BIỂN
                          Kỉ niệm K.A:  Người nữ sinh trường SPNN năm xưa.
                                                        Quê hương thành phố biển

Em về biển để vùi vào trong cát
Nỗi buồn nước mắt
Những nát tan vòm ngực đã thương đau.

Biển cứ vỗ tan... nát tình biển cả
Xô mãi bờ với lá thông reo
Người thiếu nữ ấy dần thành cát trắng
Mang nỗi niềm không biết đã đi đâu?

Bờ bãi đời người - Cuộc sống tình yêu
Trái tim nhỏ em dựng cả toà sen chân phật tổ!
Ta cũng thể loài cua còng trong bể cả
Yêu thương nhiều hưởng đã bao nhiêu.

Tháng năm trôi…tình cũ cháy như khêu
Dòng suối thần tiên nuôi đời ta mục ải
Đôi gót đỏ ánh mắt nhìn thơ dại
Đã thổi thành bão tố ở trong anh.

Hàng bạch đàn năm xưa còn đó
Anh còn đây. Em hỡi, anh còn đây!
Nhớ những buổi đón em bên cổng trường sinh ngữ
Tóc nửa bạc rồi chỉ thấy gió mưa bay...

Tóc nửa bạc rồi. Tình vẫn đó, em ơi!

Lời bình:  Bài thơ kể về mối tình của một em nữ sinh trường Sư phạm Ngoại ngữ với nhà thơ. Nỗi thơ đầy lệ:
                        Em về biển để vùi vào trong cát
                        Nỗi buồn nước mắt
                        Những nát tan vòm ngực đã thương đau.

     "biển" ở đây là thành phố quê hương của người con gái (như trong tựa đề bài thơ đã viết), nhưng hình ảnh biển còn là biểu tượng của bãi-biển-đời-người hay là tình-em-biển-cả:
                        Biển cứ vỗ tan... nát tình biển cả
                        Xô mãi bờ với lá thông reo
      Cái hàng thông năm tháng đứng trên bờ biển hát: Vừa như sự vô tình mà lại hữu tình của thiên nhiên. Con sóng xô nát bờ… khắc khoải mãi về người trinh nữ. Một biển đời đầy sóng bão: Người sống trong nó và... nó có thể nghiền nát con người:

                        Người thiếu nữ ấy dần thành cát trắng
                        Mang nỗi niềm không biết đã đi dâu?

     Người con gái ấy đã đi không trở lại !? Hình ảnh "cát" trong bài thơ này mang màu sắc thơ siêu thực - Tức là dạt vào trong chốn " cát bụi đời người ".
       Xin phân tích về đoạn thơ ba:
                          Bờ bãi đời người - Cuộc sống tình yêu
                          Trái tim nhỏ em dựng cả toà sen chân phật tổ!
                          Ta cũng thể loài cua còng trong bể cả
                          Yêu thương nhiều hưởng đã bao nhiêu
     Tình yêu của em đưa ta về nơi thánh thiện. Em chính là cả toà sen, niết-bàn phật tổ của đời anh! Thế mà trên "bờ bãi đời người", thân phận em vẫn nổi chìm như kiếp rong rêu: Thì ra tình yêu không chỉ mang cho ta hạnh phúc, mà còn là bi kịch đớn đau trong cuộc đời? Đây là bốn câu thơ hay nhất bài! Hình tượng thơ đã đến điểm đỉnh. Nó khái quát nội dung tư tưởng của toàn bài, đưa tấm phẩm bích "Em về biển" vào trong miếu mạo của thi ca.

     Đoạn thơ tiếp:
                           Tháng năm trôi… tình cũ cháy như khêu
                           Dòng suối thần tiên nuôi đời ta mục ải
                           Đôi gót đỏ ánh mắt nhìn thơ dại
                           Đã thổi thành bão tố ở trong anh
       Tình cũ như ngọn đèn càng khêu càng cháy. Người con trai cũng như cây thông mòn mỏi mãi. Năm tháng dần mục ải - Thì mối tình trong trắng thơ ngây, thơm mát như ban mai của người con gái xưa? Lại hiện về, xoa lên nỗi đau của lòng anh. Hình bóng người sinh nữ cứ lặng lẽ, âm thầm mà cào xé… tưởng như những trận bão lòng không dứt.
      "Em về biển" không đi sâu vào miêu tả tấm thân bên trong của người con gái. Hồi ức chỉ phục lại những ấn tượng có tính điển hình, như:
                        Đôi gót đỏ ánh mắt nhìn thơ dại
    Hay là:

                       Những nát tan vòm ngực đã thương đau

    Nghĩa là, không có những hình ảnh yêu thương trần tục xuất hiện trong tình thi này. Chỉ có những hương vị thơm tho, thanh thoát, nên thơ... nhưng vẫn đầy cảm xúc da diết, mộng mơ, năm tháng không phai nhoà trong anh.

     Đời hiện hữu mà tình yêu lại là ảo ảnh. Cuộc sống chỉ còn là một bãi cát vô vi, trắng phau để những trận bão tố lòng anh thổi mãi không thôi. Đến đây một mảng thơ hiện thực được tràn vào. Tình thơ lại càng thêm tha thiết:
                         Hàng bạch đàn năm xưa còn đó
                         Anh còn đây. Em hỡi! Anh còn đây,
                         Nhớ những buổi đón em bên cổng trường sinh ngữ...
      Những buổi đón người yêu bên cổng trường... gợi lại bao kỷ niệm. Nó nói về một thời đôi trai gái đã say đắm yêu nhau. Ta có thể mường tượng bóng trăng huyền diệu thuở ấy, bước chân em đi nhè nhẹ, những chiếc lá rơi khẽ khua lên xào xạc. Ôi! Tấm thân của người con gái như một tảng thiên thạch trinh trắng vô vàn, cuốn hút cả những linh hồn. Chạm vào thiên thạch ấy, mọi sức mạnh đều trở nên  mềm yếu để tan hoà thành nước. Ánh mắt, đôi môi, cả cặp "tuyết lê" trắng ngần, trinh khôi của người thiếu nữ, như đôi mỏm núi kỳ vĩ nhô lên làm nên luỹ thành sừng sững nghìn năm. Là thiên kiệt tác nhân sinh của loài người.  Khi ta áp môi hôn, khi đôi bàn tay man dại của tạo hoá đặt vào đó… Nó nóng hổi và huyền thoại...
      Nhà thơ đã từng sống qua nửa thế kỉ. Chứng nhận bao điều lớn lao cùng những điên đảo xẩy ra trong thế giới loài người? Để cuối cùng anh lại quay về, chỉ ngợi ca người yêu bất tử hơn mọi thứ trên đời. Thế mà đời người như bóng câu bay qua trong vòm trời vô định… Tất cả đều tan vỡ lẫn vào trong cát bụi cuộc đời - Như những dòng thơ kết thúc trong "Em về biển" này :
                         Tóc nửa bạc rồi chỉ thấy gió mưa bay...
                         Tóc nửa bạc rồi. Tình vẫn đó, em ơi!
    Mái tóc sương nhà thơ soi xuống dòng sông vô cùng, vô tận của thời gian. Lẫn nhoà trong tiếng gió mưa phủ kín đất trời. Năm tháng qua đi lặng lẽ mà héo úa, như bao chiếc lá vàng rơi rụng xuống, phủ lên những hồi ức về người con gái xưa: Một nấm mồ tình.

 

                                                                    Phương Tuấn

                                   (Trích tập “PNT chân dung nhà thơ lớn thời đại”, 2014)