NHÂN CHỨNG CỦA MỘT CÁI CHẾT - NGUYỄN QUANG THIỀU

 NHÂN CHỨNG CỦA MỘT CÁI CHẾT

KHÚC MỘT

Khi mưa đêm đổ xuống tấm huyền nhung của trời, tôi nhận ra dòng sông đang chảy. Tiếng rì rầm của nước đi về chân trời. Những con cá mê mệt ngủ, quên một mùa nước đi qua, giờ thức dậy. Tiếng cá thở mênh mang như mùa màng bội thu tràn qua thị xã. Tôi nghe tiếng thì thầm con cá cái nói với con cá đực: “Nước đã cuốn những tấm lưới vùi tận đáy bùn. Và ngày của chúng ta đã đến.”

Có những ngày trong đời dài bất tận. Chúng ta rã rời và thích nói về sự kết thúc. “Và ngày của chúng ta đã đến”, có phải là lời của con cá tiên tri. Hay đó là tinh thần sông vang lên trong nhịp nhảy lớn.

Chúng ta từng tìm kiếm mọi con đường, nhưng chưa bao giờ kiếm tìm con đường của cá. Giấc mơ chúng ta đầy sự xếp đặt và không dám bay lên. Và đêm nay trong tiếng sông và tiếng bầy cá. Chúng ta bỏ những ngôi nhà và đứng dọc hai bờ. Một con cá vàng nổi lên hỏi chúng ta cần gì không? Câu hỏi ấy sẽ làm cho chúng ta khóc cho tới sáng.

Phải chăng chúng ta cần một đôi mắt không biết chớp của bầy cá. Hay chúng ta cần một đôi vây lớn của tâm hồn.

Ôi những tháng năm hỗn loạn này chúng ta từng cất tiếng và chúng ta thất bại. Có những đêm trong giấc ngủ chúng ta nghe tiếng chuyển động phía trên đầu. Chúng ta cố lắng nghe, nhưng đôi tai chúng ta rũ như lá héo. Chỉ hơi thở kẻ nát rượu cũng làm đôi tai rụng xuống. Đã có lúc chúng ta lau chùi đôi tai như lau chùi một đôi đĩa cổ. Chúng ta ngắm nhìn đôi tai nhưng không biết để làm gì. Lời của chúng ta từng bất lực trong chính cái lưỡi của mình.

Và dòng sông đi qua đời sống nặng nề, cằn cỗi của chúng ta. Đi qua như một dòng nước đục, lạnh tanh. Đi qua đôi mắt đã chết như mắt cá luộc. Đi qua không mảy may làm chúng ta xúc động. Chúng ta sống trong bụi bặm và tiếng gầm rú và chúng ta ăn thịt những con cá ốm yếu. Lời quảng cáo của người bồi bàn trở nên trơ trẽn và mất hút sau cánh cửa bếp.

Và đêm nay nước đến mạnh hơn cả tiếng nổ. Chúng ta bừng tỉnh. Trên bàn tiệc còn phơi đầy xương cá. Cỗ xe nước đang lăn về phía chúng ta.

Đêm nay, ngày của cái nhìn chúng ta đã đến. Chúng ta thấy một bình minh máu rực rỡ đang giấu vùi trong da thịt tối tăm.

Đêm nay, nước đã đến. Bằng sự im lặng khổng lồ, nước nhấn chìm mọi vật không có cánh.

Có những cánh non đang mọc làm đau buốt mạng sườn ta.

( tranh dưới: biến tấu từ trường ca Nhân Chứng Của Một Cái Chết, màu nước trên giấy, khổ 50 x 70cm, vẽ 2019)