CHÀNG THI SĨ BƯNG BIỀN GIỮA PHỐ - NGUYỄN THANH HẢI (TIỀN GIANG )

Chàng thi sĩ bưng biền giữa phố

Tôi có lẽ là một trong số ít bạn bè ưu ái được Khét gửi đọc ‘Mình mắc cạn vào nhau” - Tập thơ thứ hai của Nhà thơ trẻ Trần Đức Tín (Khét) khi tập thơ vẫn còn chưa lên khung trong nhà in. Biết và quý nhau qua trang viết và đôi lần gặp nhau ngoài đời cũng là cái duyên do anh Facebook giới thiệu. Nhưng với tôi, Khét đặc biệt gây ấn tượng. Ấn tượng bởi thơ Khét, với nhìn nhận của tôi, càng ngày càng khởi sắc, lung linh. Tôi đọc Khét cũng chưa thật sự nhiều lắm, chỉ thi thoảng những thơ phẩm Khét đăng lên facebook hoặc đăng báo. Đây là lần đầu tiên tôi được thưởng thức khá trọn vẹn bức tranh thơ Khét qua ‘Mình mắc cạn vào nhau”.

Tập thơ “Mình mắc cạn vào nhau” gồm 69 bài thơ với nhiều đề tài, những cung bậc cảm xúc khác nhau được Khét chắt lộc, khắc họa lên trong những ngày sống vội nơi lề phường góc phố Sài thành hoa lệ này. Từng là một thầy giáo dạy Trung học phổ thông ở tận Cà Mau. Rời quê, đổi nghề, hẳn hành lý Khét mang theo phải là rất nặng những hồi ức, những tâm tư và cả biết bao hoài bảo nữa.

Tôi bắt gặp những man mác buồn xuyên suốt tập thơ của Khét. Buồn nhớ thương quê hương, buồn thương những phận đời, phận người. Buồn nhớ mẹ, nhớ quê hỏi ai làm sao mà tránh khỏi. Nhưng ở đây, cái buồn nhớ thương của Khét lạ lắm. Trong bài “Cái nia của mẹ”, bằng cách thể hiện tự do, câu thơ dài, ngắn đan xen, Khét đã khắc họa “có phải cái nia là kí ức/ bàn tay xước/ buông ráng chiều xóm nhỏ/ bóng mẹ cầm chênh chếch nửa bến thương.” Khét đã chọn cái nia, một vật thể gắn gó lâu đời với người dân quê miền Tây của mình để nói về ký ức thì còn gì bằng. Ở đó ta bắt gặp hình ảnh của mẹ ta ngồi bên bóng chiều xảy sàng ký ức, xảy sàng những hạt nhớ thương đến trật trầy bàn tay chai xước.

Có thể ta không bắt gặp những bài thơ tình trong “Mình mắc cạn vào nhau” của Khét, nhưng đâu đó ta lại thấy có nhiều bài Khét dành riêng cho nhân vật trữ tình “em”. “Em” ở đây đọc nghe thì đoán được ngay là Khét viết cho người bạn đã từng bôn ba cùng Khét khắp các nẻo đường Sài Gòn, người bạn đời đầu ấp tay gối của mình.

“này mình ơi

tháng ngày rồi cũng rụng rơi

tóc đen trổ nhánh đồi mồi mà thương

bếp nhà sau em nũng nịu giọng hò

anh nhặt khói nhốt kiếp sau của chúng mình ở lại.”

(Khói anh và em)

Một buổi chiều trên đường trở về căn trọ, Khét đã va phải cơn mưa bão lớn. Chàng thi sĩ trú tạm bên dường mà không ngớt lo lắng “sài gòn vào mùa bão rồi em/ cơn bão đầu tiên anh đón nơi đất khách/ nghe là lạ từng hạt mưa giăng mắc/ lắm lúc trở mình đau hơi gió phía xa xôi” (Mình ơi bão qua rồi).

Mà đôi khi cũng có thể ‘em” là nàng thơ của Khét không chừng.

“đã quá lâu rồi sao tiếng ve kêu còn cấu cào ngày cũ

em, em ơi đừng lúng liếng môi cười

bơ vơ quá đỗi giữa thị thành giàn giụa

lí lịch nào rồi cũng hoen vài giọt lệ rơi.”

(Lí lịch thị thành)

Ngoài mẹ, ngoài vợ, Khét cũng luôn ưu tiên một góc trời thơ dành riêng cho đứa con trai bé bỏng của mình. Và cũng qua đó, Khét cũng muốn nhắc nhở với con yêu về quê hương nguồn cội, cũng như muốn tìm lại tuổi thơ của Khét. Trong bài “Vác ba lô lên cha sẽ đưa con về quê” Khét viết:“vác balô lên/ cha sẽ đưa con về quê/ ba lô nhỏ thôi hoặc chẳng mang theo gì cả/ ba lô bé thôi đủ để tuổi thơ con vào đó/ cha đưa con về cùng lượm mót tuổi thơ”

Hay

“cha không sao thôi nghĩ về con

trong những đêm ở bệnh viện

giật mình

lần đầu cha biết sợ

bóng đêm

(Chiếc lá gieo mầm trên tường bệnh viện)

Và với Khét, Sài Gòn là nơi lề phường góc phố hoa lệ nhưng “Sài gòn thương lắm à nghen”. Nó vừa xa lạ nhưng cũng vừa gần gủi như “cây Sài ví cây Gòn” dưới quê vậy. Và nó đã khiến gã thi sĩ nhà quê này đã mắc cạn thơ trên phố.

“sài gòn và những bất chợt mưa

anh ngồi lại ru mình sau những luân lạc bất chợt

ngã tư phố ngồi ôm hạt mưa nhỏ

anh ôm mình mót lại chút thân quen...”

(Sài Gòn và những bất chợt mưa)

Chàng thi sĩ Khét đã từng lăn lộn giữa cuộc sống xô bồ phố thị, mưu sinh qua nhiều việc làm trong cuộc sống, tưởng đã chay lì xúc cảm giữa buổi cơm áo gạo tiền. Nhưng không, ta bắt gặp chàng thi sĩ Khét luôn dạt dào cảm xúc, rung động trước những nỗi đau nhưng chàng thì không hề mong manh, dễ vỡ.

Trong bài “Khi bức tường bất ngờ đổ sập” Khét đã viết “khi bức tường bất ngờ đổ sập/ quê hương mình một màu trắng... anh ơi/ tôi nhớ anh đôi mắt buồn biền biệt/ ừ bọn mình/ giãy giụa giữa xứ người...” khi nghe vụ 10 người chết do sập tường đang xây ở Đồng Nai, Khét đã có những câu thơ đầy thương cảm với những người công nhân vô phần hôm ấy như thế.

Khét cũng như bao người, khi theo dõi vụ án Hồ Duy Hải. Mặc dù không biết rốt cuộc rồi Hải có tội hay không? Không bàn luận đúng, sai, nhưng với Khét thì người mẹ trong vụ án này đã ám ảnh anh.

“rồi mẹ tôi đã khóc ngất với chiều nay

có phải áng mây xa trên kia đã neo nước mắt mẹ ngược lại

hơn mười năm

hơn mười năm rồi mẹ

cất tiếng cò mỏng như sương như khói

bàn tay gầy khua khẳng khiu nhịp trống gãy gập mấy công đường”

(Rồi mẹ tôi đã khóc ngất với chiều nay)

Hay về vụ 39 người chết trong xe đông lạnh. Đau lắm. Khét cũng đau “khi tôi viết lá thư này thì có lẽ em đã đi xa/ núm ruột còn đau quê hương đồng vàng cuống rạ/ mẹ thất thỉu bấu lấy tay cha/ "con không thở được"/ nhà mình cũng ngưng thở mấy ngày” (Lúc này, có lẽ)

Nhiều bài thơ của Khét khó cho ta tìm ra những câu thơ, đoạn thơ để trích dẫn, bởi cảm xúc trong thơ Khét liền mạch như “sên phách vỡ òa”, những bài thơ không phân chia đoạn, những câu chuyện kể một mạch bằng thơ lôi kéo người đọc, các bài thơ như: Quê tôi ba mươi, Vác ba lô lên cha sẽ đưa con về quê, Lớn lên từ thành phố, Chiếc lá gieo mầm trên tường bệnh viện, Người đàn bà ngồi khâu lại vết thương… biểu nhặt ra câu thơ, đoạn thơ hay tượng trưng thì chịu.

Tôi thích thơ sáng tác gần đây nhất của Khét. Những câu thơ, ý thơ, lời thơ cả những bài thơ đã được chắt lọc, không còn dài dòng, dư thừa và bắt đầu lung linh, tỏa sáng. Ví dụ như các bài: Cho chiếc bóng đã chết, Khói anh và em,…

Có thể tôi chưa thấy hết những cái hay, cái đẹp trong bức tranh thơ “Mình mắc cạn vào nhau” và cũng có thể chưa nêu ra được hết những chi tiết, đường nét thơ hay của Khét. Nhưng tôi nghĩ “Mình mắc cạn vào nhau” sẽ là tập thơ chấp cánh cho chặng đường sáng tác thơ sắp tới của Khét.

Xin khép lại lời chúc mừng ‘Chàng thi sĩ bưng biền giữa phố” bằng mấy câu thơ trong bài "Ru em".

“giữa phố đời ai gửi lại một khóe cười mộc mạc

trưa vắng quán buồn

nằm ngâm ớ lý mười thương.”

Những ngày Covid trở lại

01/8/202

(n.t.h)

• • • Thích
    •