( trường ca văn xuôi )
KHÚC MỘT
Khi mưa đêm đổ xuống tấm huyền nhung của trời, tôi nhận ra dòng sông đang chảy. Tiếng rì rầm của nước đi về chân trời. Những con cá mê mệt ngủ, quên một mùa nước đi qua, giờ thức dậy. Tiếng cá thở mênh mang như mùa màng bội thu tràn qua thị xã. Tôi nghe tiếng thì thầm con cá cái nói với con cá đực: “Nước đã cuốn những tấm lưới vùi tận đáy bùn. Và ngày của chúng ta đã đến.”
Có những ngày trong đời dài bất tận. Chúng ta rã rời và thích nói về sự kết thúc. “Và ngày của chúng ta đã đến”, có phải là lời của con cá tiên tri. Hay đó là tinh thần sông vang lên trong nhịp nhảy lớn.
Chúng ta từng tìm kiếm mọi con đường, nhưng chưa bao giờ kiếm tìm con đường của cá. Giấc mơ chúng ta đầy sự xếp đặt và không dám bay lên những đỉnh cây. Và đêm nay trong tiếng sông và tiếng bầy cá. Chúng ta bỏ những ngôi nhà và đứng dọc hai bờ. Một con cá vàng nổi lên hỏi chúng ta cần gì không? Câu hỏi ấy sẽ làm cho chúng ta khóc cho tới sáng.
Phải chăng chúng ta cần một đôi mắt không biết chớp của bầy cá. Hay chúng ta cần một đôi vây lớn của tâm hồn.
Ôi những tháng năm hỗn loạn này chúng ta từng cất tiếng và chúng ta thất bại. Có những đêm trong giấc ngủ chúng ta nghe tiếng chuyển động phía trên đầu. Chúng ta cố lắng nghe, nhưng đôi tai chúng ta rũ như lá héo. Chỉ hơi thở kẻ nát rượu cũng làm đôi tai rụng xuống. Đã có lúc chúng ta lau chùi đôi tai như lau chùi một đôi đĩa cổ. Chúng ta ngắm nhìn đôi tai nhưng không biết để làm gì. Lời của chúng ta từng bất lực trong chính cái lưỡi của mình.
Và dòng sông đi qua đời sống nặng nề, cằn cỗi của chúng ta. Đi qua như một dòng nước đục, lạnh tanh. Đi qua đôi mắt đã chết như mắt cá luộc. Đi qua không mảy may làm chúng ta xúc động. Chúng ta sống trong bụi bặm và tiếng gầm rú và chúng ta ăn thịt những con cá ốm yếu. Lời quảng cáo của người bồi bàn trở nên trơ trẽn và mất hút sau cánh cửa bếp.
Và đêm nay nước đến mạnh hơn cả tiếng nổ. Chúng ta bừng tỉnh. Trên bàn tiệc còn phơi đầy xương cá. Cỗ xe nước đang lăn về phía chúng ta.
Đêm nay, ngày của cái nhìn chúng ta đã đến. Chúng ta thấy một bình minh máu rực rỡ đang giấu vùi trong da thịt tối tăm.
Đêm nay, nước đã đến. Bằng sự im lặng khổng lồ, nước nhấn chìm mọi vật không có cánh.
Có những cánh non đang mọc làm đau buốt mạng sườn ta.
KHÚC HAI
Bầy trẻ rời công viên thị xã khi cơn mưa ùa đến.
Đấy là một công viên nhỏ nhất trên thế gian này.
Đấy là một công viên nhỏ nhất trên thế gian này.
Giờ chỉ còn những giọt mưa nô đùa trên ghế đá, trên cầu trượt và đu quay. Những ngựa, hổ, báo, tê giác đang ngước lên. Sấm vang rền tiếng rống của tổ tiên chúng. Trong ánh chớp tôi thấy chúng bồn chồn cho cuộc ra đi. Và những giọt mưa đang ve vuốt và an ủi chúng.
Những giọt mưa là những đứa trẻ của trời cao. Chúng đến công viên này bằng một con thuyền. Tôi đã nhìn thấy con thuyền trắng như một dải sương nằm gần chân cầu thị xã. Viên thuyền trưởng râu tóc bạc phơ đang quét dọn ở mui thuyền.
Tôi đã gặp viên thuyền trưởng trong cơn mơ của tuổi ấu thơ. Ngày ấy ông bỏ lại tôi trên một đại dương đã chết. Ông để lại cho tôi một bình không nước và một cuốn sách không chữ. Tôi đã khóc rất lâu vì hoảng sợ và tuyệt vọng. Rồi tôi nghe tiếng ông vang lên: “Hãy đừng khóc con trai ta, nước vô tận ở bình không và chữ vô tận trong sách trắng”.
Tôi nín khóc và thấy ánh mắt ông xuyên thủng lớp mây mù. Và dọi sáng bến bờ của đại dương đã chết.
Tôi dắt con gái tôi trong công viên một buổi chiều. Chúng tôi đi mãi, đi mãi nhưng không sao hết được. Đó là chiều đu quay không quay. Và những ngựa, hổ, báo, tê giác buồn thiu không nhếch mép. Đó là chiều gió lớn đi qua thị xã. Tóc con tôi bời bời trong khi ánh mắt con tôi không chớp. Những tóc tơ con tôi réo vang tiếng lá rừng nguyên thủy. Tôi đứng nhìn con gái tôi từ phía sau. Tôi nghĩ về những buổi chiều như vậy trên thế gian này.
Những đứa trẻ của mặt đất giờ đã ngủ say trong hơi mưa mát lạnh. Chỉ còn tiếng những giọt mưa gọi nhau từ thăm thẳm trời đêm: “Xuống đây nào, nhanh lên ở đây có một công viên”. Rồi tôi nghe một giọt mưa nói với một giọt mưa: “Chúng ta sẽ trở về trời vào lúc gần sáng”.
Lúc này tôi nghĩ đến một công viên bé nhỏ, xa xăm đâu đó trên mặt đất này. Một người cha đứng nhìn đứa con bé bỏng từ phía sau. Tóc đứa con bời bời mà mắt nó không chớp. Đó là buổi chiều những người cha không dám cất tiếng gọi con mình.
Nước đã ngập những lối đi trong công viên. Ngựa, hổ, báo, tê giác kêu hoảng loạn. Những linh hồn cây tụ về thành rừng bên kia sông và ra sức vẫy gọi.
Lúc đó tôi nghe vang lên lời con cá tiên tri “Và ngày của chúng ta đã đến”.
Và bây giờ ngày của nước đã đến. Chúng ta tìm khắp cửa hiệu thị xã vẫn không kiếm nổi một chiếc thuyền.
KHÚC BA
Thuở ấu thơ tôi thường ra bờ sông. Tâm hồn bé nhỏ của tôi vang lên tiếng nước chảy. Tôi hỏi sao đôi bờ không theo nước ra đi?. Tôi hỏi sao những cái cây cứ quẫy lên trong gió muốn giã từ chùm rễ của mình?.
Tôi đứng bên bờ sông như đứng bên bờ của thế gian. Những con thuyền trôi trước tôi như ở một thế giới khác. Tôi nhìn thấy những đàn bà từ nước đi lên. Hai bàn tay họ giữ chặt hai bầu vú và biến vào bãi dâu. Và từ ngút ngàn dâu xanh những người đàn bà khốn khổ đi ra. Họ quảy những chiếc thùng và cất lên những tiếng nằng nặc như giọng nói từ trong ngôi mộ.
Có một chiều, một chiếc thuyền ghé bờ nơi tôi đứng. Từ trên thuyền người đàn bà kỳ dị nhìn tôi và thở dài. Bà rủ tôi lên thuyền đi sang bến bờ bên kia. Tôi hỏi bà sang đó làm gì? Và ở đó có gì? Người đàn bà không trả lời câu hỏi của tôi và chèo thuyền đi khuất.
Người đàn bà ấy không con và thường qua khúc sông làng tôi. Đến bây giờ, những năm cuối thế kỷ, mẹ tôi vẫn nhớ rõ người đàn bà ấy. Đêm đêm mẹ tôi vẫn sợ hãi và vẫn nguyền rủa người đàn bà ấy. Hình dáng bà trong tôi như câu chuyện cổ. Lúc nào nhớ đến bà tôi lại tin chiều ấy chỉ có trong mơ.
Vì thế đêm nay tôi vẫn đứng ở bến bờ này. Tóc tôi giờ đã rụng, râu tôi giờ đã bạc. Nếu ngày ấy tôi lên thuyền tôi đã ở bến bờ khác.
Nhưng tôi đang ở bến bờ này với những người đàn bà đã còng lưng vẫn giữ chặt hai bầu vú từ nước đi lên. Bến bờ này trên những bãi dâu xanh bạt ngàn tiếng khóc. Bến bờ này đêm đêm tôi cầm đèn soi những căn phòng. Tôi nghe thấy tiếng lớp lớp bụi phủ lên những mặt người bất động. Tôi nghe tiếng rạn vỡ của đồ gốm và tiếng giãn nở của gỗ. Bến bờ này tôi đặt bao câu hỏi và trả lời bao câu hỏi. Bến bờ này tôi cày cuốc và tôi gieo hạt. Có bao con thuyền ghé bến sông làng tôi nhưng tôi không gặp lại người đàn bà xưa.
Đêm nay, trên bờ sông chảy qua thị xã, một bến bờ xác thực của thế gian. Xác thực như ngón tay thứ năm của bàn tay. Xác thực đến mức tôi nghi ngờ bàn tay lành lặn của mình. Và tôi thấy bến bờ bên kia năm tháng những ngọn gió thổi suốt đêm. Bến bờ này, tháng ngày đất sụp đổ nơi tôi đứng.
Và đêm nay, trong những chiếc thuyền phờ phạc đang tránh gió mưa, nép sát bờ đất, tôi đi tìm chiếc thuyền xưa. Và tôi lại cất lên những câu hỏi tôi đã hỏi thủa ấu thơ:
Sao đôi bờ đất không theo nước chảy đi?.
Sao những cái cây cứ quẫy lên trong gió để giã từ chùm rễ của mình?
Sao những cái cây cứ quẫy lên trong gió để giã từ chùm rễ của mình?
( còn tiếp )
( tranh dưới : Chân dung Nhà thơ. Sơn dầu trên toan. Khổ 70 x 90cm. Vẽ năm 2016. NQT )
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét