MỘT VÀI CẢM NHẬN KHI ĐỌC SÁCH VĂN
BẠN VĂN 1
(Chủ biên: Nguyễn Nguyên Bảy- Nhà xuất bản Văn học, 2013)
Hòa Phú Yên
Trong bầu không khí nền
văn học nước nhà hiện nay có phần u ám, nhiều xô bồ, nhiễu loạn; người ta đang
tự ca tụng những điều viển vong, hư ảo, thậm chí có người lại thờ ơ và quay
lưng lại với văn chương; Văn Bạn Văn 1 ra đời trong bối cảnh
ấy là một sự kiện thực sự có ý nghĩa, là điều vô cùng đáng quý và đáng trân
trọng.
Văn Bạn Văn 1 là tập sách tập hợp 38 bài, bao gồm
những bài nhận định, đánh giá, những bài ký, đò đưa, chân dung, truyện ngắn của
34 tác giả đến từ mọi miền của đất nước. Và 1 bài viết hết sức có ý nghĩa “Cửu tụng bạn văn Trần Hoài Dương” thay
cho lời mở đầu của Chủ biên Nguyễn Nguyên Bảy. Bài Cửu tụng nói lên được nhiều điều về đức tính, phẩm hạnh, tài năng
của Trần Hoài Dương. Nói rộng ra đó là những phẩm chất mà người viết chân chính
cần phải có. Đừng vì lợi ích cá nhân,
đừng vì con đường công danh, vị nể, đừng vì những suy nghĩ viễn vong mà làm
những điều không đáng…
Sự góp mặt của những tác
giả trên với những tác phẩm trong tập sách, ở nhiều thể loại nó đã làm nên sự
đa dạng, phong phú của tập sách.
Bên cạnh những nhận định,
những bài đò đưa về thơ, về một số tác giả, tác phẩm đã từng ghi dấu ấn trong
lòng bạn đọc một thời còn có những bài ký sự, những truyện ngắn hết sức độc
đáo, mang tính thời sự và có giá trị nhân văn. Đánh thức phần lương tri, trách
nhiệm của con người trong cuộc sống vốn đa diện, đa chiều của đời sống hiện
đại.
Sách Văn Bạn Văn (Tập 1) dày
300 trang, bìa cứng, khổ 20 x 20, Nhà xuất bản Văn học ấn hành tháng 1/2013,
tập hợp gồm 34 tác giả với 38 tác phẩm. Tác giả góp mặt ít nhất 1 bài, nhiều nhất
là 2 bài. Với cách bài trí từ bìa sách đến nội dung từng phần trong sách và
nhất là những tác phẩm được chọn, theo cá nhân tôi nhận thấy nó rất bài bản, ấn
tượng và chất lượng. Đặc biệt là cách
phân chia và gọi tên từng phần trong sách cũng rất “lạ”. Cách phân chia ấy chứng
tỏ chủ biên Nguyễn Nguyên Bảy là một người rất am tường và chuyên nghiệp về văn
chương chữ nghĩa. Sự phân chia và gọi tên như thế cho thấy ông là người rất cẩn
trọng tỉ mỉ và công phu trong việc đọc chọn, sắp xếp và biên tập. Tôi thích
nhất cách mà Nguyễn Nguyên Bảy gọi những bài bình bằng một cái tên khác cách
gọi thông thường đó là “Đò đưa”, cách
gọi này vừa quen, vừa lạ, vừa giản dị khiêm nhường nhưng nó cũng hàm chứa ý
nghĩa vô cùng sâu sắc. Phải chăng, cuộc đời cầm bút với những trải nghiệm thực
tế đã giúp ông đưa ra những cách gọi mới, sát đúng với thực tế như vậy?.
Phần 1: Văn ngắn (Luận, Sự, Ký, Đò đưa, Chân dung…)
Với sự góp mặt của Hoàng
Thụy Anh, Phạm Đình Ân, Trần Văn Cung, Văn Giá, Trần Vân Hạc, Nguyễn Văn Hòa, Hoàng
Xuân Họa, Nguyên Khôi, Vũ Bình Lục, Nguyễn Khắc Phục, Lê Xuân Quang, Nguyễn
Thái Sơn, Hoàng Trung Thông, Hoàng Vũ Thuật, Trần Huy Thuận, Nguyễn Anh Tuấn,
Triệu Xuân.
Trong phần 1 này, người
đọc sẽ được thưởng thức nhiều bài viết rất ấn tượng và sâu sắc. Điều chắc chắn
là sẽ gợi lên cho người đọc bao điều thú vị. Các bài viết mổ xẻ, phân tích,
bình giá … trên nhiều phương diện và góc độ khác nhau. Và ở đó, chúng ta sẽ
biết thêm được nhiều điều, nhiều kiến thức bổ ích, nhiều tư liệu quý … Một
Nguyễn Khoa Điềm với những suy tư, trăn trở, những chiêm nghiệm cuộc đời trong
“Cõi lặng” khi trở về- sau cuộc giã
từ chính trường, sống cuộc đời tự do, khẳng định bản lĩnh và nhân cách của một
tâm hồn thi sĩ đích thực (“Nguyễn Khoa
Điềm và chuyện ngược dòng về Cõi lặng”- Hoàng Thụy Anh). Một Văn Cao là
Nhạc sĩ- Thi sĩ tài hoa với những thăng trầm và bao biến cố đẩy đưa của cuộc
đời (“Văn Cao: Uống rượu say rồi hát Quốc
ca”- Lê Xuân Quang). Bài văn luận “Cái
tai và văn hóa nghe” của Trần Huy Thuận” cho ta nhiều bài học về lẽ sống,
về văn hóa ứng xử, giao tiếp hằng ngày …
Hà Nội mảnh đất hùng
thiêng, là trái tim yêu của Tổ quốc, nơi những người con ở chính đất này đi xa
ai cũng nhớ về nó với một nỗi nhớ da diết, khôn nguôi; nơi mà những người
phương xa khi đến cũng đều có sức quyến rũ họ một cách kỳ lạ, với những người
chưa từng đến Hà Nội thì ai cũng khao khát một lần được đặt chân đến mảnh đất này. Hà Nội có điều gì đặc biệt, Hà Nội có
những gì mà có sức cuốn hút kỳ diệu và lạ lùng như thế? Bạn đọc sẽ được thưởng
thức qua một bài Tùy bút điện ảnh viết khá đặc sắc với sự hiểu biết uyên thâm
của một người từng sống và gắn bó với Hà Nội. Đó là bài “Hà Nội bốn mùa” của Nguyễn Anh Tuấn. Mở đầu bài tùy bút, Nguyễn Anh
Tuấn đã có cách giới thiệu ấn tượng: “Đối
với rất nhiều người Việt Nam ở khắp đất nước và ở khắp các phương trời xa xôi,
Hà Nội là nỗi niềm đau đáu nhớ thương … Và Hà Nội cũng trở nên gần gũi thân
quen một cách lạ lùng đối với nhiều thế hệ người Việt Nam cũng như đối với
không ít vị khách nước ngoài… điều đó có thể lý giải bằng nhiều nguyên cớ- mà
nguyên cớ trực tiếp nhất, và cũng sâu xa nhất, chính bởi Hà Nội có bốn mùa thật
rõ rệt và đặc sắc, mà người ta có thể cảm nhận được qua da thịt từng sự thay
đổi nhỏ bé của hoa lá, mặt sông gương gương hồ, con đường lối ngõ, những gương
mặt người…”
Đặc biệt, trong phần giới
thiệu chân dung, độc giả sẽ được biết cụ thể hơn, rõ hơn về một hồn thơ tài hoa
Lý Phương Liên, một tên tuổi từng gây xôn xao dư luận trên thi đàn những năm 70
của thế kỉ trước. Lý Phương Liên xuất hiện như “một ngôi sao băng” rồi vụt tắt,
mãi đến năm 2011 công chúng yêu thơ mới biết có một Lý Phương Liên thật, đang
hiện hữu trên cuộc đời này. Bạn đọc sẽ được tìm hiểu kỹ hơn về cuộc đời và thơ
của bà qua 7 bài viết của các tác giả: Hoàng Trung Thông, Phạm Đình Ân, Trần
Vân Hạc, Hoàng Xuân Họa, Nguyễn Văn Hòa, Nguyễn Anh Tuấn, Triệu Xuân.
Phần 2: Văn truyện
Với sự góp mặt của 19 tác
giả: Tạ Duy Anh, Ngọc Bái, Lê Thế Biên, Văn Chinh, Phùng Thành Chủng, Lê Bá
Duy, Nguyễn Hiếu, Hoàng Xuân Họa, Nguyễn Minh Khiêm, Văn Thành Lê, Lại Văn
Long, Phùng Gia Lộc, Trần Nhương, Lê Xuân Quang, Bùi Ngọc Tấn, Võ Diệu Thanh,
Nhật Tuấn, Triệu Xuân, Phùng Hải Yến.
Trong
phần văn truyện, bạn đọc tiếp tục được thưởng thức những tác phẩm của những tác
giả đã khá thành danh và khẳng định chỗ đứng trên văn đàn. Những tác phẩm
truyện của các tác giả này họ khai thác ở nhiều đề tài, chủ đề khác nhau nhưng
chung quy lại vẫn là đề cập đến con người, sự sống và những mối quan hệ xã hội trong
đời sống hiện nay. Đọc những tác phẩm ở phần văn truyện chắc hẳn sẽ gợi lên cho
người đọc nhiều suy ngẫm về vấn đề đạo và đời trong đời sống con người hiện đại
hôm nay.
34 tác
giả với 38 bài văn góp mặt ở sách Văn
Bạn Văn- Tập 1 thực sự là những tác phẩm đáng để đọc.
Có lẽ sự thành công của Văn
Bạn Văn – Tập 1 nằm ngoài sự mong đợi của của những người thực hiện tập
sách. Rất tiếc vì dung lượng Tập sách có hạn nên đành gác lại một số tác giả và
tác phẩm khác. Hy vọng rằng những tác phẩm có giá trị chưa được chọn ở tập này
sẽ được chọn in ở các tập tiếp theo.
Tôi tin rằng trong rừng
sách bạt ngàn như hiện nay thì sách Văn Bạn Văn - Tập 1 sẽ là tập sách
mà những người yêu thích văn chương và các em học sinh, sinh viên đọc sẽ thích.
H.P.Y
(Nguyễn
Văn Hòa, Giáo viên Trường phổ thông cấp 2-3 Xuân Phước,
Đồng Xuân, Phú Yên)
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét